Os nomes dos lugares

Un país que ten miles de topónimos porque todo é nomeado e nós atámonos a pequenos anacos de terra ou de marcas no mar. Nunca tan rica en nomes de lugares foi unha terra! Poderiamos recitalos a modo de oracións pregando pola conservación.

"Onde só queda alguén para aguantar dos nomes", escribiu Novoneyra nunha desas frases que conteñen a sabidoría da humanidade situada nas nosas terras. Acompañouno na aventura dese título, Emilio Araúxo, outro home: filósofo ou labrego, básico e esencial, que podería contar o que non se di.

Nomearnos é tan importante que se establecen conflitos cando o nome que che dan os outros, as outras, non coincide co que te das ti. O nome pono a familia, antes de coñecerte, un exercicio de recolleita de estirpe ou de actualidade. Hai uns días un xornal traía a noticia de que as familias non colocan nomes galegos ás súas criaturas, non, non o fan, porque non se senten identificados nin co país, nin coa lingua nin cos seus nomes.

Da onomástica á toponimia. 

Os nomes dos lugares singularízanos. Faino ser un fronte ao común, dálle propiedade, faino propio. E cando dicimos. Houbo un tempo no que Cunqueiro dixo algo así como "Bendito sexa Deus por darme o don da fala nosa, por ensinarme a dicir rula e fonte... e entón eu dicindo estas palabras era verdadeiramente dono da rula e da fonte". Non atopo as súas palabras e as miñas lembranzas non recollen a forza do seu pensar. Síntoo, porque eu escoitándoo, léndoo, tamén era dona de todas as cousas que el dicía.

 Dúas fotos no lugar dun nome. Non recollen nin parte. Non recollen ren máis que a mirada dun turista que escolle unha praia ou a dun observador que atopa animais do terciario feitos pedra nas rochas.